NA NIEBIESKO DLA AUTYZMU

2 kwietnia, czyli Światowy Dzień Autyzmu. Obchodzony jest po to, by zwiększyć świadomość społeczeństwa o tym zaburzeniu. Autyzm nie jest chorobą tylko zaburzeniem rozwojowym. Nie da się autyzmu wyleczyć, zaburzenia utrzymują się przez całe życie, ale wczesna diagnoza i terapia umożliwia zwiększenie szansy na całkowicie normalne funkcjonowanie.

Jak   Światowy Dzień Świadomości Autyzmu obchodzony był w naszym  przedszkolu?

Przedszkolacy z Przedszkola ,,Kraina Marzeń” wzięli  po raz pierwszy udział w Ogólnopolskim Projekcie Edukacyjno-Społecznym pod hasłem : ,,Jesteśmy różni lecz równie ważni”. W tym dniu maluchy, średniaki i starszaki solidaryzując się z osobami autystycznymi przyszły do przedszkola ubrane na niebiesko. Dzieci wzięły udział w zajęciach edukacyjnych zwiększających świadomość i wrażliwość na temat autyzmu.  Aby ukazać łączność z osobami niepełnosprawnymi , każda z grup wykonała  pracę plastyczną , która  wraz z innymi pracami z całej Polski dołączyły do wystawy związanej z projektem. Oprócz tej formy działania  w mediach społecznościowych zostały zamieszczone zdjęcia grup z podpisem: ,,na  niebiesko dla Autyzmu”. W ten sposób pokazaliśmy, że jesteśmy razem i tworzymy lepszy świat dla osób z autyzmem.

 

 

Jakie są objawy autyzmu?

Autyzm dziecięcy jest zaburzeniem rozwojowym mogącym dawać wiele różnych objawów o zmiennym nasileniu. U części osób mogą to być zmiany nie zaburzające funkcjonowania, a u innych całkowicie je uniemożliwiające. Słysząc o autyzmie nie można zakładać od razu najgorszego, bo u części osób objawy są na tyle łagodne, że są one w stanie normalnie pracować, zakładać rodziny i być samodzielne w dorosłym życiu. Nie można jednak lekceważyć takiej diagnozy, myśląc, że to nic takiego i jakoś to będzie. W każdym przypadku warto doprowadzić proces diagnostyczny do końca i w razie potrzeby zastosować leczenie. Wcześnie rozpoczęta terapia często umożliwia osobom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu normalne życie.

Autyzm dziecięcy ma kilka najczęściej występujących objawów dotyczących różnych sfer funkcjonowania. Objawem, który jest zwykle zauważany jako pierwszy, są zaburzenia komunikacji pod postacią opóźnienia rozwoju mowy lub jej nieprawidłowego rozwoju. Występuje np. echolalia (czyli powtarzanie usłyszanego wyrazu lub zadania niczym echo), używanie słów nieadekwatnych do sytuacji, niechęć do komunikacji z innymi, nieprawidłowa wymowa polegająca na nietypowej tonacji, szybkości, głośności lub barwie głosu, np. dziecko mówi cały czas nienaturalnie, sztywnym głosem, bez wprowadzanie intonacji czy zmian głośności.

Kolejną sferą w której mogą pojawić się zaburzenia są interakcje społeczne. Mogą objawiać się one trudnościami w interakcjach z opiekunami lub rówieśnikami. Dziecko może nie reagować na własne imię, unikać wspólnych zabaw, nie potrafić dostosować swojego zachowania do okoliczności i nie potrafić rozpoznawać emocji innych osób.

Charakterystycznym objawem jest też tzw. brak wspólnego pola uwagi, objawiający się tym, że dziecko nie wykazuje zainteresowania inną osobą ani obiektem zainteresowania tej osoby, np. nie zwraca uwagi na zabawkę, którą próbujemy dziecko zaciekawić. Tych objawów w interakcjach społecznych może być dużo, ale mogą one być też wyrażone na tyle delikatnie, że bardzo długo pozostają niezauważone.

Trzecim polem na którym często występują zaburzenia jest sztywność zachowania (dziecko nie toleruje zmian np. w porządku dnia), a także wybiórczość i monotonia zainteresowań i form aktywności np. dziecko poświęca nieadekwatnie dużo uwagi obiektom   o dużej intensywności (błyszczącym przedmiotom, światłom drogowym lub wydającej dźwięki zabawce).

Jak rozpoznać autyzm?

Nie da się rozpoznać autyzmu samodzielnie, w domu, ale jeśli mamy podejrzenia, to rodzic powinien zrobić test M-CHAT. Jeśli wynik testu wskazuje na ryzyko autyzmu, to koniecznie trzeba zgłosić się do lekarza. Następnie dziecko powinno być diagnozowane przez zespół specjalistów, w skład którego wchodzą: lekarz psychiatra dziecięcy, psycholog oraz logopeda. Odbywa się to w poradniach dla dzieci z autyzmem lub w poradniach zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży. Diagnoza jest stawiana na podstawie obserwacji dziecka. Nie ma specyficznych badań obrazowych, genetycznych lub z krwi, które mogłyby potwierdzać autyzm, ale czasem niektóre z tych badań trzeba wykonać by wykluczyć inne choroby mogące wywoływać podobne objawy.

 

Jak wygląda leczenie autyzmu?

 

Autyzmu nie da się pozbyć, ale da się nauczyć z nim funkcjonować i w tym celu dzieci powinny chodzić na terapię. Terapie są dostosowane indywidualnie do dziecka i prowadzone przez psychologa, pedagoga, logopedę i terapeutę ruchowego.

W internecie można znaleźć dużo różnych sposobów na “wyleczenie” autyzmu np. metody dietetyczne, suplementacja różnych substancji itp. Jednak nie są one potwierdzone naukowo   i część z nich może dodatkowo zaszkodzić. Metodą, która ma udowodnioną skuteczność w poprawie jakości życia jest długotrwała i systematyczna terapia.

Skąd się bierze autyzm?

Autyzm nie bierze się od szczepionek. Obaliło to wiele badań naukowych, które jednoznacznie pokazują, że zaburzenie to występuje z taką samą częstością wśród osób szczepionych, jak i nieszczepionych. W takim razie skąd się bierze? Tego jeszcze do końca nie wiemy .O wywołaniu autyzmu podejrzewane są różne czynniki środowiskowe oraz genetyczne. Ze czynników środowiskowych warto wymienić spożywanie przez matkę alkoholu podczas trwania ciąży i niektóre infekcje u ciężarnej matki. Odkryto też związek kilku mutacji genetycznych (np. zespół łamliwego chormosomu X) z występowaniem autyzmu, ale nie udało się jeszcze jednoznacznie wskazać “winnego”.

Dlaczego ilość rozpoznań autyzmu jest większa niż kiedyś?

Jest to spowodowanie coraz dokładniejszą diagnostyką. Kiedyś dziecko z zaburzeniami ze spektrum autyzmu mogłoby zostać błędnie uznane za niepełnosprawne umysłowo, a teraz stawiając odpowiednią diagnozę wiemy jak takiemu dziecku pomóc. Nie da się porównywać ilości obecnie rozpoznawanych przypadków autyzmu, do tego co było kilkadziesiąt lat temu, ponieważ zaburzenie to jest znane od niedawna. Coraz szersze stają się też kryteria rozpoznania autyzmu.

Jako ciekawostkę dodam, że jeszcze 40 lat temu większość przypadków autyzmu była błędnie rozpoznawana jako schizofrenia!

W takim razie co, jako rodzice, powinniśmy robić?

Być uważnym i obserwować dziecko, a jeśli występuje coś niepokojącego, nie zwlekać z szukaniem przyczyny.

 

          Opracowała: Renata Garbaczewska, Monika Łukaszuk